عوامل موثر بر طراحی مدل کارای تخصیص بودجه: با استفاده از روشهای تصمیم‌گیری چند معیاره فازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری ،گروه مدیریت صنعتی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی ، رشت، ایران

2 استادیارگروه مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، رشت، ایران

3 دانشیار گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، رشت، ایران.

4 استادیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.

چکیده

بودجه به عنوان فرآیند عملیات مالی دولت، مهم‌ترین سندی است که دستگاه‌های اجرایی را در دستیابی به اهداف سند چشم انداز و برنامه‌های توسعه کشور و انجام اثر بخش وظایف خود یاری می‌رساند. بودجه‌ریزی فرآیند تخصیص منابع محدود به نیازهای نامحدود و استفاده بهینه از منابع می‌باشد. بنابراین هدف اصلی این پژوهش بررسی عوامل موثر بر مدل تخصیص بودجه کارا با استفاده از رویکرد تحلیل روابط خاکستری می‌باشد. جهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شد. نمونه آماری پژوهش نیز شامل 10 نفر از خبرگان و کارشناسان سازمان برنامه و بودجه می‌باشند. در راستای دستیابی به هدف اصلی پژوهش، ۳۰ عامل فرعی در ۴ گروه عامل اصلی (محیطی، خارجی، داخلی و قانونی) با مرور ادبیات موضوع و تحلیل عاملی تاییدی استخراج شده‌اند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در بین عوامل فرعی، اولویتهای مدیران و افکار و عقاید مدیران و در بین عوامل اصلی عوامل قانونی دارای بالاترین اهمیت هستند. بودجه به عنوان فرآیند عملیات مالی دولت، مهم‌ترین سندی است که دستگاه‌های اجرایی را در دستیابی به اهداف سند چشم انداز و برنامه‌های توسعه کشور و انجام اثر بخش وظایف خود یاری می‌رساند. بودجه‌ریزی فرآیند تخصیص منابع محدود به نیازهای نامحدود و استفاده بهینه از منابع می‌باشد.بودجه به عنوان فرآیند عملیات مالی دولت، مهم‌ترین سندی است که دستگاه‌های اجرایی را در دستیابی به اهداف سند چشم انداز و برنامه‌های توسعه کشور و انجام اثر بخش وظایف خود یاری می‌رساند. بودجه‌ریزی فرآیند تخصیص منابع محدود به نیازهای نامحدود و استفاده بهینه از منابع می‌باشد. بنابراین هدف اصلی این پژوهش بررسی عوامل موثر بر مدل تخصیص بودجه کارا با استفاده از رویکرد تحلیل روابط خاکستری می‌باشد. جهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شد. نمونه آماری پژوهش نیز شامل 10 نفر از خبرگان و کارشناسان سازمان برنامه و بودجه می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Abdul Aziz, R.W., Shuib, A., Nawawi, H., Mohd Tawil, N. (2015). Mathematical Model for Budget Planning and Execution. Journal of Industrial and Intelligent Information 3(2),91-96. doi: 10.12720/jiii.3.2.91-96
Becker, S. D., Mahlendorf, M. D., Schäffer, U., & Thaten, M. (2016). Budgeting in times of economic crisis. Contemporary Accounting Research33(4), 1489-1517. doi.org/10.1111/1911-3846.12222
Bogomolova, A., Balk, I., & Ivachenko, N. (2018). Budget optimization modelling for sustainable development of the university research: the example of US. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science 77(1),88-109. DOI 10.1088/1755-1315/177/1/012004.
Dindarrostami, M., shirinbakhsh, S., & afshari, Z. (2020). Investigating Factors Affecting Cyclical and Structural Budget Deficit in Iran. Journal of Applied Economics Studies in Iran9(33), 199-225. doi: 10.22084/aes.2020.19634.2912. [in persion].
Fenton, N., & Wang, W. (2006). Risk and confidence analysis for fuzzy multicriteria decision making Knowledge-Based Systems, 19(6), 430-437.d oi.org/10.1016/j.knosys.2006.03.002
FilipKlubiˇcka,  Giancarlo, D, .Salton,  John, D ,.Kelleher (2018). School of Computing Dublin Institute of Technology
Kordloo, M. R., Danesh Fard, K. A., Alam Tabriz, A., & Taqavi, M. (2020). Investigating the Determination of Strategic Strategies in the Budgeting System of Iran. Journal of Development & Evolution Mnagement12(41), 1-8. [in persion].
Kuntadi, C., & Puspasari, L. (2023). Budget Absorption's Effectiveness: Budget Implementation Commitment, Human Resource Capabilities, And Budget Planning Accuracy. Jurnal Akuntansi dan Keuangan, 11(1), 81-88. doi.org/10.29103/jak.v11i1.9236
Merchant, K. A., & Van der Stede, W. A. (2017). Management control systems (4th ed.). Essex, UK: Prentice Hall. /doi.org/10.1108/QRAM-05-2017-0043
Mortezavi, M., & Sheykh, R. (2019). Optimization of Urban Budget Allocation Based on Spatial Justice Indicators (Case: Mashhad Metropolis). Urban Economics and Management, 7(2), 31-47.
Madah, M., & mehrparvar, M. (2021). The Empirical Analysis of Effective Factors on Budget Deficit in Iran Using Fuzzy Dematel Method. Journal of Iranian Economic Issues8(1), 299-339. doi: 10.30465/ce.2021.6979.[in Persion].doi: 20.1001.1.23.45.28.7001. 1398. 7.2.3.1
Phaopeng, Peerapol. (2010). The Success of ICT Policy Implementation in Education:  Evidence from Upper-Level Secondary Schools in Thailand . School of Public Administration. National Institute of Development Administration.  Process: A Conceptual Framework. Administration and Society, 445 -487. DOI10.14457/NIDA.the.2010.78.1.1.1..1
Rahmani Fazli, H., & Arabmazar, A,. (2018). A Mathematical Programing Model of Budget Allocation for Development Disparities Reduction among Iran Provinces. Iran. Econ. Rev, 22(1), 235-251. doi 10.22059/IER.2018.65362.
Rogerio Pinheiro, P., Neves de Pinho, T.C., Pedro Dantas Pinheiro, G.C.,  Dantas Pinheiro, M.C. (2018). A Hybrid Model for Optimizing the Municipal Public Budget. Management of Information Systems, http://dx.doi.org/10.5772/intechopen.76043.
Sampaio Filho, A. C. D. S., Vellasco, M. M., & Tanscheit, R. (2018). A unified solution in fuzzy capital budgeting. Expert Systems with Applications98, 27-42. DOI:10.1016/j.eswa.2018.01.002
Saedi Sarkhanlou A, Dargahi H. (2021). Determinants of Government Budget Deficit in the Economy of Iran Emphasizing the Economic and Political Economic Factors. JPBUD26(1), 5-32. doi:10.52547/jpbud.26.1.3URL: http://jpbud.ir/article-1-1982-fa.html. [in Persion].
Sekwat, A. (1996). The use of capital budgeting decision models by county governments: a survey. State & Local Government Review, 180-192. https://www.jstor.org/stable/4355159.
Taherpoor Kalantari H, Danish-Fard K, Reza’ei Dezzaki F. (2011). Identifying Factors Affecting the Deployment of Performance Budgeting Law in Governmental Organizations. JPBUD16(2), 31-56.[in Persion]. doi:2011:i:2:p:31-56
Yang, Y., Yang, Y. C., Liu, D., & Zeng, D. D. (2016). Dynamic budget allocation in competitive search advertising. Dengpan and Zeng, Daniel Dajun, Dynamic Budget Allocation in Competitive Search Advertising (June 1, 2016).doi: 1021.139/ssrn.2912054.
Yang, C. H., Lee, K. C., & Li, S. E. (2020). A mixed activity-based costing and resource constraint optimal decision model for IoT-oriented intelligent building management system portfolios. Sustainable cities and society60, 102142. DOI:10.1016/j.scs.2020.102142