بازار مالی به عنوان یکی از بخشهای اصلی اقتصادی، پیوند نزدیکی با اقتصاد سایه دارد. در این پژوهش، نخست حجم اقتصاد سایه در ایران با استفاده از روش علل چندگانه-آثار چندگانه (MIMIC) در دوره زمانی ۱۳۶۰ تا ۱۴۰۰برآورد شد که دارای میانگین ۸۱/۱۶ درصد در دوره زمانی پژوهش است. سپس اثر تعمیق بازارهای مالی و موسسات مالی به طور مجزا بر حجم اقتصاد سایه با رهیافت خودرگرسیونی با وقفههای گسترده مورد بررسی و آزمون قرار گرفت. یافتههای حاصل از برآورد مدل در بلندمدت حاکی از آن است که تعمیق بازارهای مالی با اثری منفی بر اقتصاد سایه همراه است در حالیکه تعمیق موسسات مالی به شکل مثبت بر حجم اقتصاد سایه اثرگذار است. در ارتباط با اثرگذاری مثبت تعمیق موسسات مالی بر حجم اقتصاد سایه در ایران میتوان چنین اذعان داشت که ایران کشوری در حال توسعه است و نمیتواند منابع بیشتری را به توسعه موسسات مالی خود اختصاص دهد و موسسات مالی کارایی مناسب را ندارند، لذا موسسات مالی نتوانستهاند در خدمت بخش واقعی اقتصاد و سرمایهگذاری قرار بگیرند. همچنین افزایش تعمیق موسسات مالی به دلیل عدم اعتماد و شفافیت و نقصهای ساختاری بانکی در حال حاضر، نمیتواند منجر به رشد بخش رسمی و در نهایت تنزیل حجم اقتصاد سایه گردد بلکه حجم آنرا افزایش خواهد داد. یافتههای دیگر آنکه بار مالیاتی مستقیم بر حجم اقتصاد سایه اثری مثبت و معنادار دارد اما درجه باز بودن تجاری اثر معناداری بر حجم اقتصاد سایه در ایران ندارد. همچنین لازم به ذکر است تفاوت چشمگیری در اندازه اثرگذاری مثبت بار مالیاتی مستقیم برحجم اقتصاد سایه نسبت به سایر متغیرهای مدل وجود دارد. بنابراین باید بهینهیابی نرخهای مالیاتی مستقیم جهت کنترل حجم اقتصاد سایه در راستای تخصیص بهینه منابع و باز توزیع درآمد در کشور صورت گیرد.
احمدی, احمدرضا, & بوشهری, محمد. (1402). تحلیل تاثیر تعمیق مالی بر اقتصاد سایه در ایران طی ۴ دهه: با تاکید بر بازارهای مالی و موسسات مالی. مطالعات اقتصاد بخش عمومی, 2(4), 387-408. doi: 10.22126/pse.2024.9947.1072
MLA
احمدرضا احمدی; محمد بوشهری. "تحلیل تاثیر تعمیق مالی بر اقتصاد سایه در ایران طی ۴ دهه: با تاکید بر بازارهای مالی و موسسات مالی". مطالعات اقتصاد بخش عمومی, 2, 4, 1402, 387-408. doi: 10.22126/pse.2024.9947.1072
HARVARD
احمدی, احمدرضا, بوشهری, محمد. (1402). 'تحلیل تاثیر تعمیق مالی بر اقتصاد سایه در ایران طی ۴ دهه: با تاکید بر بازارهای مالی و موسسات مالی', مطالعات اقتصاد بخش عمومی, 2(4), pp. 387-408. doi: 10.22126/pse.2024.9947.1072
VANCOUVER
احمدی, احمدرضا, بوشهری, محمد. تحلیل تاثیر تعمیق مالی بر اقتصاد سایه در ایران طی ۴ دهه: با تاکید بر بازارهای مالی و موسسات مالی. مطالعات اقتصاد بخش عمومی, 1402; 2(4): 387-408. doi: 10.22126/pse.2024.9947.1072