ارتقای کارایی سیاست‌های توازن منطقه‌ای در ایران با تاکید بر قانون استفاده متوازن از امکانات کشور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه بین المللی اهل بیت

چکیده

طی ده های اخیر ایجاد تعادل و توازن منطقه‌ای یکی از مباحث مهم و راهبردی در ادبیات اقتصاد بخش عمومی مطرح شده است .یکی از اولویت های سیاستگذاران منطقه‌ای همواره این بوده است که نابرابری های منطقه‌ای را کاهش و بودجه و امکانات جامعه را بر اساس نیازهای مختلف اقتصادی، اجتماعی ،زیربنایی و فرهنگی بین مناطق توزیع نمایند. به همین منظور قانون استفاده متوازن از امکانات کشور در راستای ایجاد تعادل و توازن در شهرستان‌های استان‌های مختلف کشور شکل گرفت. این تحقیق با هدف شناسایی چالش ها و مسایل این قانون و احصای اولویت های لازم از دید خبرگان جهت ارتقای کارایی آن صورت گرفته است.برای رسیدن به این هدف با استفاده از روش دلفی مهمترین مشکلات و مسایل سیاست‌های توازن منطقه‌ای در ایران منطبق بر قانون استفاده متوازن از امکانات کشور شناسایی شد و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی مهمترین چالش ها از دید خبرگان اقتصادی احصا شده. نتایج نشان میدهد نبود یک مکانیسم علمی شفاف در توزیع اعتبارات توازن ملی بین استان‌های کشور، وجود بیکاری پنهان و فصلی در اکثر شهرستان‌های کمتر توسعه و عدم شمول شهرستان از اعتبارات این قانون، نقش پایین شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان در توزیع اعتبارات بین شهرستانی بر اساس شاخص‌های مد نظر شورا و کاهش تخصیص اعتبارات سایر ردیف های استانی طی سالهای مختلف و عدم امکان استفاده از منابع توازن جهت تکمیل و اتمام پروژه‌های غیر مشمول در شهرستان به ترتیب مهمترین چالش های تعادل و توازن منطقه‌ای در ایران می باشد. بنابراین سیاستگذاران منطقه‌ای جهت ارتقای سیاست های توازن منطقه‌ای در کشور علاوه بر افزایش نقش شورای برنامه‌ریزی و توسعه استانها در توزیع اعتبارات توازن منطقه‌ای ملی و استانی ، تخصیص بهینه اعتبارات توزان به شاخص‌های اقتصاد منطقه‌ای جهت کاهش نابرابری منطقه‌ای را در دستور کار خود قرار دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Asadzadeh, Haniyeh; Yasuri, Majid; Hataminejad, Hossein. (2012), The role of post-revolution development programs in reducing regional imbalances and Tehran's centralism. The first conference on architecture and sustainable urban spaces, Mashhad..[In Persian].
Asian, A. & Veiga, F. J. (2011). “How Does Political Instability Affect Economic Growth?” European Journal of Political Economy, 29(1). https://ssrn.com/abstract=2277073
Biehl, D. (1991) The Role of Infrastructure in Regional Development. In: Vickerman, R.W., Eds., Infrastructure and Regional Development, Pion, London, 3-9.
Boisier, S. (1998). “Theories and Metaphors on Territorial Development”. Series Históricas 7422, Naciones Unidas Comisión Económica para América Latina y el Caribe (CEPAL). https://ideas.repec.org/p/ecr/col048/7422.html
Cevik, S.; & Correa-Caro, C. (2019). “Growing (un)equal: Fiscal Policy and Income Inequality in China and BRIC+”. Journal of the Asia Pacific Economy, 25(4), 634-653. https://doi.org/10.1080/13547860.2019.1699985
Eller, M.; Fidrmuc, J. & Fungacova, Z. (2013). “Fiscal Policy and Regional Output Volatility: Evidence from Russia”. BOFIT Discussion Paper, 13/2013. Available at SSRN: http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2289771
Faraji Rad, Khadr; Kazemian, Gholamreza; Ruknuddin Eftekhari, Abdol Reza (2012), pathology of regional development policies in Iran from the perspective of institutional approach. Management and development process, 26(2), 27-58..[In Persian].  http://jmdp.ir/article-1-1733-fa.html
mirzazadeh H, Parizadi T. Analysis of Factors Affecting Regional Development in Iran. jgs 2018; 18 (50) :179-198 DOI:. 10.29252/jgs.18.50.179
Ghafari Fard, Mohammad (2017), investigating the policy process of development and regional balance during development programs in Iran and presenting basic strategies. Scientific Quarterly of Strategic Studies of Public Policy, Center for Strategic Studies of the Presidency, pp. 22-41..[In Persian].
Ghafarifard, Mohammad, Hosseini, Fatemeh and Hosseini Mazari, Ismail (1402), the mechanism of improving governance and regional development policy in Iran, Quarterly Journal of Public Sector Economics 3, Volume 2, Number 1, Spring 1404: pp. 37-58.[In Persian]. DOI: 10.22126/PSE.2023.8786.1021
Hermansen. T. (1972). development poles and related theories: a synoptic review in n.m.hansen.(ed).growth centers in regional economic development. new York
Huang, C. J. & Ho, Y. H. (2017). “Government and Economic Growth in Asia”. The North American Journal of Economics and Finance, 39 (C), 260-272. DOI: 10.1016/j.najef.2016.10.010
Kratke,S(1999).a regionalist approach to regional studies.in: environment and plannaing a, Volume 31, Issue 4. https://doi.org/10.1068/a3106
Poerwoningsih, D.;  Antariksa.; Leksono, A. S. & Hasyim, A. W. (2016). “Integrating Visibility Analysis in Rural Spatial Planning”. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 227, 838-844. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2016.06.153
Perroux, F. (1950). “Economic Space: Theory and Applications”. Journal of Economics, 64(1), 89-104.
Reis, E. (2014). Spatial income inequality in Brazil 1872-2000, Economical, 15, 119-140. doi:10.1016/j.econ.2014.06.006
Santos-Marquez, F.; Gunawan, A. B. & Mendez, C. (2022). “Regional Income Disparities, Distributional Convergence, and Spatial Effects: Evidence from Indonesian Regions 2010–2017”. Geo Journal, 87(2). doi: 10.1007/s10708-021-10377-7
Scott. A. & Stroper, M. (2003). “Regions, Globalization, Development”. Regional Studies, 37(6-7), 579-593. https://doi.org/10.1080/0034340032000108697a
Stroper, M. & Scott, A. J. (1995). “The Wealth of Regions: Market Forces and Policy Imperatives in Local and Global Context”. futures, 27(5), 505‐526. https://doi.org/10.1016/0016-3287(95)00020-W
Sun, S. et al (2011), Regional differences in n health status in China: Population 2008. Health & place, Vol. 17, No. 2: pp671-680 DOI: 10.1016/j.healthplace.2011.01.007
Tan, P. Y. & Samsudin, R. (2017). “Effects of Spatial Scale on Assessment of Spatial Equity of Urban Park Provision”. Landscape and urban planning, 158, 139-154. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2016.11.001