شوکهای قیمت نفت اصلی‌ترین منبع نوسانات اقتصادی در کشورهای تولیدکننده و صادرکننده نفت است، ولی عوامل زیادی بر شدت اثر این شوک‌ها در کشورها اثر گذار است. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی بررسی اثر هاشوک‌های نفتی بر متغیرهای اقتصاد کلان در کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت در 14 کشور منتخب از میان صادرکننده‌ها و واردکننده‌های نفت و بررسی نقش اندازه دولت با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری در فضای داده‌های تابلویی بر اساس داده‌های سالانه طی دوره زمانی 1980-2021 است. نتایج حاصل از برآورد الگو با استفاده از نرم افزار STATA نشان می‌دهد که طبق نتایج آثار شوک‌ها بر متغیرهای کلان اقتصادی متفاوت است و در کشورهای وارد کننده و صادر کننده نفت، میزان و جهت این تغییرات از هم متفاوت است. در کشورهای صادرکننده نفت واکنش اغلب متغیرهای مورد بررسی به شوک قیمت نفتی بعد از نوسانات در نهایت تخلیه نمی‌شود. در کشورهای وارد کننده واکنش متغیرهای مورد بررسی به شوک‌ها بعد از نوسانات در نهایت تخلیه می‌شود. در مورد کشورهای صادرکننده نفت، افزایش قیمت نفت از هر دو طرف، طرف تقاضا از طریق بودجه دولتی و طرف عرضه با تأثیر بر سرمایه‌گذاری بخش‌های دولتی و خصوصی، سبب تحریک اقتصاد این کشورها می‌شود که به نوبه خود تأثیرات افزایشی یا کاهشی بر رشد اقتصادی کشورهای صادرکننده نفت دارد و برآیند این دو اثر به عنوان تأثیر خالص درآمد نفتی بر اقتصاد این کشورها شناخته می‌شود. درکشورهای صادرکننده نفت، درآمد حاصل از صادرات این محصول بخش قابل ملاحظه‌ای از درآمد دولت، را تشکیل می‌دهد. در این کشورها میزان مخارج دولت مرتبط با درآمدهای نفتی است. بنابراین به نظر می‌رسد که اندازه دولت در این کشورها تحت تأثیر بهای نفت در بازارهای جهانی است. از منظر توصیه‌های سیاستی، دولت‌ها باید به توسعه و تنوع‌بخشی به بخش‌های تولیدی و خدماتی غیرنفتی برای کاهش وابستگی اقتصادی به نفت بپردازند.
گلزار, علی رضا, مومنی وصالیان, هوشنگ, دامن کشیده, مرجان, & محرابیان, آزاده. (1404). بررسی اثر شوک قیمت نفت و نقش اندازه دولت در کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت. مطالعات اقتصاد بخش عمومی, (), -. doi: 10.22126/pse.2025.11249.1160
MLA
علی رضا گلزار; هوشنگ مومنی وصالیان; مرجان دامن کشیده; آزاده محرابیان. "بررسی اثر شوک قیمت نفت و نقش اندازه دولت در کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت". مطالعات اقتصاد بخش عمومی, , , 1404, -. doi: 10.22126/pse.2025.11249.1160
HARVARD
گلزار, علی رضا, مومنی وصالیان, هوشنگ, دامن کشیده, مرجان, محرابیان, آزاده. (1404). 'بررسی اثر شوک قیمت نفت و نقش اندازه دولت در کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت', مطالعات اقتصاد بخش عمومی, (), pp. -. doi: 10.22126/pse.2025.11249.1160
VANCOUVER
گلزار, علی رضا, مومنی وصالیان, هوشنگ, دامن کشیده, مرجان, محرابیان, آزاده. بررسی اثر شوک قیمت نفت و نقش اندازه دولت در کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت. مطالعات اقتصاد بخش عمومی, 1404; (): -. doi: 10.22126/pse.2025.11249.1160
)