رابطه بین تحریم های اقتصادی ، فساد و کیفیت محیط زیست

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

سمنان - روبروی پارک سوکان - پردیس شماره یک - دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، گروه اقتصاد

چکیده

کیفیت محیط زیست نقش مهمی در سلامت انسان و وضعیت اجتماعی و اقتصادی جامعه دارد. افزایش آلودگی هوا به همراه تغییرات آب و هوایی به یکی از چالش‌های پیش روی دولت برای رسیدن به هدف توسعه پایدار تبدیل شده است. این مقاله اثرات تحریم و فساد بر کیفیت محیط زیست در ایران را مورد مطالعه قرار می‌دهد. به دنبال تحریم‌ها، دولت مجبور به تغییر در الگوی تخصیص منابع می‌شود و هزینه‌های ضروری جای هزینه‌های مربوط به توسعه زیر ساخت‌های اقتصادی و حفاظت از منابع طبیعی را می‌گیرند که بر این اساس کیفیت محیط زیست تحت تاثیر قرار می‌گیرد. همچنین تحریم‌ها فرصت‌های رانت جویی را به دلیل محدودیت‌های تجاری برای گروه‌های ذینفع فراهم می‌کند و در نهایت موجب گسترش فعالیت‌های غیر قانونی و فساد اقتصادی می-شوند. نتایج حاصل از تخمین مدل معادلات ساختاری مبتنی بر حداقل مربعات جزیی در دوره 1996 تا 2021 نشان می‌دهد اولاٌ تحریم های اقتصادی، از طریق محدود کردن ظرفیت‌های اقتصادی و تغییر اولویت‌های اقتصادی دولت، بر کیفیت محیط زیست اثر منفی و معنی‌دار داشته است. ثانیا گسترش فساد اقتصادی به کیفیت محیط زیست صدمه وارد کرده و در افزایش آلودگی‌های زیست محیطی اثر معنی‌داری داشته است ثالثا تحریم از کانال فساد، منجر به تخریب محیط زیست شده که بدین ترتیب کیفیت محیط زیست در ایران به طور مستقیم و غیر مستقیم تحت تأثیر تحریم‌های اقتصادی قرار گرفته است. نتایج مقاله بر چند بعدی بودن مسأله کیفیت محیط زیست اشاره دارد که بر اساس آن عوامل مختلف اقتصادی و سیاسی مثل فساد سیاسی، کیفیت دولت، تحریم آن‌را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات



مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 07 اردیبهشت 1404
  • تاریخ دریافت: 14 دی 1403
  • تاریخ بازنگری: 06 اردیبهشت 1404
  • تاریخ پذیرش: 07 اردیبهشت 1404