اثر بهره‌وری کل عوامل تولید بر نابرابری درآمد در استان‌های ایران (رهیافت اقتصادسنجی فضایی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو

2 دانشگاه رازی

3 دانشیار، گروه اقتصاد، دانشگاه رازی

چکیده

بهبود کیفیت رشد اقتصادی به واسطه دست یابی به رشد اقتصادی بالاتر همراه با کاهش نابرابری درآمد یکی از مهمترین اهداف بسیاری از کشورها است، در این راستا بهره‌وری مهمترین تعیین کننده رشد اقتصادی است که شناخت اثر آن بر نابرابری درآمدی مهم و دارای اهمیت است. لذا پژوهش حاضر با استفاده از شواهد آماری استان‌های ایران طی دوره زمانی 1399-1390 و به کارگیری رهیافت اقتصادسنجی فضایی به این سوال پاسخ دهد که آیا بهره‌وری کل عوامل تولید می‌تواند منجر به کاهش نابرابری درآمد شود. اندازه‌گیری شاخص نابرابری درآمد با استفاده از ضریب جینی و همچنین بهره‌وری عوامل تولید با استفاده از پسماند سولو نشان می‌دهد که استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان دارای بالاترین نابرابری و استان کهگیلویه و بویراحمد دارای کمترین نابرابری درآمد است، همچنین خراسان جنوبی و تهران به ترتیب کمترین و بیشترین بهره‌وری کل عوامل تولید را دارند. نتایج اقتصادسنجی فضایی نشان می‌دهد که بهره‌وری کل عوامل تولید، اثر مثبت و معنی‌داری را بر نابرابری درآمد دارد، اما توسعه صنعت به همراه افزایش بهره‌وری کل عوامل تولید به دلیل دارا بودن مولفه‌های رشد درونزا باعث کاهش نابرابری درآمد می‌شود، لذا تمرکز بر توسعه صنعت براساس مولفه بهبود تکنولوژی با استفاده از سیاست‌های اعتباری و ایجاد ثبات اقتصادی در سطح کلان مهمترین سیاست پیشنهادی برای کاهش نابرابری درآمد است. این مسئله ناشی از محدودیت توسعه صنعت و رشد جزیره‌ای آن در اقتصاد ایران است، تحصیلات و سرمایه انسانی نیز اثر معنی‌داری بر نابرابری درآمد ندارد، چرا که سطح کیفیت آموزش و تناسب بین تحصیلات و شغل در اقتصاد ایران در سطح نازلی قرار دارد، و سیستم آموزشی قادر نبوده است، توانمندی نیروی کار را افزایش دهد. لذا تمرکز بر توسعه صنعت براساس مولفه بهبود تکنولوژی با استفاده از سیاست‌های اعتباری و ایجاد ثبات اقتصادی در سطح کلان مهمترین سیاست پیشنهادی برای کاهش نابرابری درآمد است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات



مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1403
  • تاریخ دریافت: 19 اسفند 1402
  • تاریخ بازنگری: 22 تیر 1403
  • تاریخ پذیرش: 31 تیر 1403