اثر ساختار مالیات بر مخارج مصرفی در اقتصاد ایران در دوره زمانی 1399-1350

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکترا دانشگاه رازی

چکیده

چکیده :

در اقتصاد ایران مالیات مهمترین و بالاترین منبع در آمدی دولت از منابع عمومی در بودجه عمومی است، بطوریکه نزدیک به دو سوم درآمد عمومی دولت از بودجه عمومی را مالیاتها شکل می‌دهند. ساختار مالیاتها از پنج قسم مالیات تشکیل می‌شود که در قالب مالیات مستقیم و مالیات غیر مستقیم جمع می‌شوند و در قوانین بودجه سالیانه مقدار آن پیش بینی و مصوب می‌شود. در این مقاله بر اساس سری‌های زمانی در 50 سال گذشته از 1399 -1350 اثر هریک از انواع مالیات بر مخارج مصرفی با استفاده از مدل پویا خود رگرسیون توزیعی با وقفه‌های گسترده در ایران بررسی شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در کوتاهمدت هر واحد تغییر در مالیات بر مصرف کالا و خدمات و واردات با تاثیر آنی منفی 1/38و منفی 2/9 واحد مخارج مصرفی را کاهش می دهد . همچنین در کوتاه مدت هر واحد مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی بیش از 7- واحد کاهش مخارج مصرفی را خواهد داشت علاوه بر این مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و واردات در بلند مدت اثر منفی نسبتا بالایی بر مصرف دارند. اما مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی و مالیات بر ثروت در هر دو دوره زمانی اثر مثبت بر مصرف دارند. ضمن اینکه تولید ناخالص داخلی و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص نیز در کوتاه مدت و بلند مدت اثر مثبت بر مصرف و مخارج مصرفی دارند باضافه مصرف از وقفه اول خود تاثیر مثبت دارد، اما در وقفه‌های دوم و سوم تاثیر منفی دارد. علاوه بر این الگوی ecm یا ضریب تصحیح خطا نشان می دهد. اگر در هر دوره رفتن به سوی تعادل از خطای 100 دنبال شود، خطای عدم تعادل در دوره بعد به 26/- تعدیل شده و بصورت زیگزاکی با تصحیح خطا به سمت مقدار تعادلی خود میل می کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مطالعات اقتصاد بخش عمومی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 26 خرداد 1403

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 24 آبان 1402
  • تاریخ بازنگری: 04 اردیبهشت 1403
  • تاریخ پذیرش: 26 خرداد 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار