بررسی اثرات سرریز ارزهای دیجیتالی منتخب با تأکید بر تأثیر آن‌ها بر طلا در دوران قبل و بعد از پاندمی کووید-۱۹ و نقش دولت (کاربرد رویکرد انسجام موجک)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

2 دانش آموخته دکتری تخصصی اقتصاد سلامت، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت مالی، بانکدار شعبه صندوق قرض الحسنه بانک ملی ایران، تهران، ایران.

چکیده

تاریخچه پول ‌مجازی در سال 2008 به عنوان راهی برای پرداخت آغاز شد. با این حال، ارزهای رمزنگاری شده به اکوسیستم پیچیده‌ای از دارایی‌های سوداگرانه با بازده بالا تبدیل شدند. بر خلاف ابزارهای مالی سنتی این ارزها عمدتاً در مکان‌های سازمان‌یافته و مطیع قانون معامله نمی‌شوند، بلکه در پلتفرم‌های آنلاین که در آن‌ها ناشناس بودن حاکم است، معامله می‌شوند. در واقع، تسهیل در انجام امور مالی بدون حضور واسطه‌هایی مانند بانک‌ها و مؤسسات مالی را می‌توان یکی از اهداف پیدایش پول مجازی دانست. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات در دوره پیش از پاندمی کووید-۱۹ (16/08/2015 الی 16/11/2019) و پس از پاندمی کووید-۱۹ (17/11/2019 الی 26/02/2022) از سمت بیت‌کوین به عنوان بزرگ‌ترین ارز دیجیتالی بر سایر ارزهای دیجیتالی  و طلا می‌باشد. یکی از اجزای این تحلیل شناسایی ارزهای دیجیتالی منتخبی است که بیشترین تأثیر را از حباب‌های قیمتی و سقوط آزادهای قیمتی بیت‌کوین داشته‌اند و همچنین بررسی مبدا سرمایه‌گذاری ارزهای دیجیتال و طلا می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد که در بین ارزهای دیجیتالی، بیت‌کوین به عنوان نماینده شاخص ارزهای دیجیتال بیشترین اثرات سرریز را بر لایت کوین، اتریوم و دش دارد و کمترین اثرات سرریز را بر دوج‌کوین و ریپل دارد. همچنین طلا به عنوان دارایی قابل سرمایه‌گذاری پناهگاهی امن برای سرمایه‌گذاری می‎باشد، زیرا نسبت به سایر ارزهای دیجیتالی کمتر همسو با دارایی‌های نوسانی مانند بیت‌کوین است. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، حباب‎های موجود در بازار ارزهای دیجیتالی غیرعقلایی بودن بازار را نشان می‌دهد و با توجه به اثرات سرریز موجود ممکن است به بازارهای مالی داخل نیز سرایت کرده و نوسانات زیادی را به وجود آورد.

کلیدواژه‌ها


اسدی، امیررضا، (۱۳۹۵)، "ارزهای مجازی بین‌المللی و کاربرد آن در اقتصاد ایران"، سومین اجلاس بین‌المللی یافته‌های نوین علوم و تکنولوژی.
اسدیان لالیمی، مرتضی و حبیبیان نقیبی، مجید (۱۴۰۰). موضوع شناسی رمزارزها و تحلیل فقهی آن­ها (مورد مطالعه بیت‌کوین). معرفت اقتصادی، شماره ۲۸۱، صفحه ۱۱ تا ۲۲.
رجبی، ابوالقاسم، (۱۳۹۷)، "بیت‌کوین: ابزاری نوین در نظام پرداخت‌های الکترونیکی"، مرکز پژوهش‌های مجلس.
رحیمی، حسین و بهروزیه، سمیرا (۱۳۹۷). بررسی سرمایه­گذاری در ارزهای دیجیتال در ایران. اولین همایش ملی مدیریت، اقتصاد و اقتصاد مقاومتی.
سوری، علی.(۱۳۹۲). اقتصاد سنجی همراه با کاربرد Eviews8 & Stata12، تهران: انتشارات فرهنگ‌شناسی
شعبانی، امیرحسین (۱۳۹۹). بررسی فقهی و حقوقی بیت­کوین. پایان نامه دکتری، دانشگاه مازنداران.
شکری، نعیم؛ سحاب خدامرادی، مرتضی و حاجیلو مقدم، امیرحسین. (1400). بررسی اثرات سرریز نوسانات مالی میان ارزهای دیجیتالی (کاربرد رهیافت گارچ چند متغیره (BEKK-GARCH) ).چشم انداز مدیریت مالی، (35)11، 172-143.
عسکرزاده، غلامرضا و دهقانی­زاده، نصرت (۱۳۹۷). بررسی ریسک سرمایه­گذاری بر روی ارزهای دیجیتالی در بازار بورس ایران. اولین همایش ملی مدیریت، اقتصاد و اقتصاد مقاومتی.
عیوضلو، حسین، موسویان، سید عباس، رضایی­صدرآبادی، محسن و نوری، جواد (۱۳۹۸)، تحلیل فقهی اقتصادی استخراج ارزهای مجازی در نظام اقتصادی اسلام ( مطالعه موردی بیت‌کوین)، نشریه معرفت اقتصادی، شماره ۱.
محمدی سمچولی، علی اکبر (۱۴۰۰). ،برر سی فقهی معاملات ارزهای مجازی، مطالعه موردی: رمزارز بیت‌کوین، هشتمین کنفرانس ملی اقتصاد، مدیریت و حسابداری.
محمودی، اصغر (۱۳۹۸). تحلیل ارزهای مجازی در پرتو فقه، حقوق و مطالعات تطبیقی. نشریه مطالعات حقوق خصوصی. شماره ۳.
نوری، مهدی و نواب­پور (۱۳۹۶). طراحی چارچوب مفهومی سیاست­گذاری ارزهای مجازی در اقتصاد ایران. فصلنامه علمی پژوهشی سیاست­گذاری عمومی، دوره ۳، شماره ۴، صفحات ۵۱-۷۸.
Akyildirim, E., Corbet, S., Katsiampa, P., Kellard, N. and Sensoy, A. (2020). “The development of bitcoinfutures: exploring the interactions between cryptocurrency derivatives”. Finance Research Letters, Vol. 34, p. 101234.
Asadi, A. (2015). “International Virtual Currencies and Its Application in Iran's Economy”. Third International Conference on New Science and Technology Findings. (in persian).
Askarzadeh, G., & Dehghanizadeh, N. (2017). “Investigating the risk of investing in digital currencies in the Iranian stock market”. The first national conference on management, economy and resistance economy.
Asadian Lalimi., & Habibian Naghibi, M. (2021). The Thematic Study of Cryptocurrency and its Jurisprudential Analysis (Bitcoin Case Study). The Imam Khomeini Education & Research institute. MARIFAT E EGHTESADI E ISLAMI. 281. 11(22). (in persian).
Ayvazlou, H., Mousavian, S. A., & Rezaei, S. A. M. (2020). Juridical-Economic Analysis of Virtual Currencies Extraction in Islamic Economic System;(Bitcoin Case Study). Imam Khomeini Institute of Education and Research Database. MARIFAT E EGHTESADI E ISLAMI, 1, 57-72. (in persian).
Baur, D. G., & Dimpfl, T. (2018). “Asymmetric volatility in cryptocurrencies”. Economics Letters173, 148-151.
Bekiros, S. D. (2014). “Contagion, decoupling and the spillover effects of the US financial crisis: Evidence from the BRIC markets”. International Review of Financial Analysis, 33, 58-69.
Bisinelli, Silvio Rizzini, and Dauna Moratti (2018), “Bitcoin and Virtual Currencies  The point of view of a lawyer”.
Bisinelli, A., Rizzini, S., & Moratti, D. (2021). Bitcoin and Virtual Currencies The point of view of a lawyer. 
Bouri, E., Azzi, G., & Dyhrberg, A. H. (2017). On the return-volatility relationship in the Bitcoin market around the price crash of 2013. Economics, 11(1).
Bouri, E., Cepni, O., Gabauer, D., & Gupta, R. (2021). Return connectedness across asset classes around the COVID-19 outbreak. International review of financial analysis, 73, 101646.
Canh, N. P., Wongchoti, U., Thanh, S. D., & Thong, N. T. (2019). Systematic risk in cryptocurrency market: Evidence from DCC-MGARCH model. Finance Research Letters, 29, 90-100.
Caferra, R., Tedeschi, G., & Morone, A. (2021). Bitcoin: Bubble that bursts or Gold that glitters?. Economics Letters, 109942.
Chaum, D. Blind signatures for untraceable payments. In advances in cryptology 1983 (pp. 199-203).
Chohan, U. W. (2022). A history of bitcoin. Available at SSRN 3047875.
Lee, D. (Ed.). (2015). Handbook of digital currency: Bitcoin, innovation, financial instruments, and big data. Academic Press.
Conlon, T., & McGee, R. (2020). “Safe haven or risky hazard? Bitcoin during the COVID-19 bear market”. Finance Research Letters, 35, 101607.‏
Corbet, S., Larkin, C., & Lucey, B. (2020). “The contagion effects of the COVID-19 pandemic: Evidence from gold and cryptocurrencies”. Finance Research Letters, 35, 101554.‏
Corbet, S., Meegan, A., Larkin, C., Lucey, B., & Yarovaya, L. (2018). “Exploring the dynamic relationships between cryptocurrencies and other financial assets”. Economics Letters, 165, 28-34.‏
Dai, L., Hu, H., Chen, F., & Zheng, J. (2014). “Volatility transmission in the dry bulk newbuilding and secondhand markets: an empirical research”. Transportation Letters6(2), 57-66.
De Vito, A., & Gómez, J. P. (2020). “Estimating the COVID-19 cash crunch: Global evidence and policy”. Journal of Accounting and Public Policy, 39(2), 106741.‏
Dyhrberg, A. H. (2016). “Bitcoin, gold and the dollar–A GARCH volatility analysis”. Finance Research Letters, 16, 85-92.
Dyhrberg, A. H. (2016). “Hedging capabilities of bitcoin. Is it the virtual gold?”. Finance Research Letters16, 139-144.
Elsayed, A. H., Gozgor, G., & Lau, C. K. M. (2022). “Risk transmissions between bitcoin and traditional financial assets during the COVID-19 era: The role of global uncertainties”. International Review of Financial Analysis81, 102069.
Engle, R. F. (1982). “Autoregressive conditional heteroscedasticity with estimates of the variance of United Kingdom inflation”. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 987-1007.
Engle, R. F., & Bollerslev, T. (1986). “Modelling the persistence of conditional variances”. Econometric reviews5(1), 1-50.
Engle, R. F., & Kroner, K. F. (1995). “Multivariate simultaneous generalized ARCH”. Econometric theory, 122-150.
European central bank (2012), “virtual currency schemes”.
FATF. (2014). “Virtual Currencies Key Defnitons and Potental AML/CFT Risks” , http://www.fatf-gafi.org/, p4
Goodell, J. W. (2020). “COVID-19 and finance: Agendas for future research”. Finance Research Letters, 35, 101512.‏
Goodell, J. W., & Goutte, S. (2021). “Co-movement of COVID-19 and Bitcoin: Evidence from wavelet coherence analysis”. Finance Research Letters38, 101625.
Grobys, K. (2021). “When Bitcoin has the flu: On Bitcoin’s performance to hedge equity risk in the early wake of the COVID-19 outbreak”. Applied Economics Letters, 28(10), 860-865.
Guo, J., & Chow, A. (2008). Virtual money systems: a phenomenal analysis. In 2008 10th IEEE Conference on E-Commerce Technology and the Fifth IEEE Conference on Enterprise Computing, E-Commerce and E-Services (pp. 267-272). IEEE.
Haroon, O., & Rizvi, S. A. R. (2020). “COVID-19: Media coverage and financial markets behavior—A sectoral inquiry”. Journal of Behavioral and Experimental Finance, 27, 100343.
Huang, Y., Su, W., & Li, X. (2010). “Comparison of BEKK GARCH and DCC GARCH models: An empirical study”. In Advanced Data Mining and Applications: 6th International Conference, ADMA 2010, Chongqing, China, November 19-21, 2010, Proceedings, Part II 6 (pp. 99-110). Springer Berlin Heidelberg.
Huynh, T. L. D., Nasir, M. A., Vo, X. V., & Nguyen, T. T. (2020). “Small things matter most”: The spillover effects in the cryptocurrency market and gold as a silver bullet. The North American Journal of Economics and Finance54, 101277.
Iqbal, N., Fareed, Z., Wan, G., & Shahzad, F. (2021). “Asymmetric nexus between COVID-19 outbreak in the world and cryptocurrency market”. International Review of Financial Analysis73, 101613.
Ji, Q., Bouri, E., Lau, C. K. M., & Roubaud, D. (2019). “Dynamic connectedness and integration in cryptocurrency markets”. International Review of Financial Analysis63, 257-272.
Katsiampa, P. (2017). “Volatility estimation for Bitcoin: A comparison of GARCH models”. Economics Letters158, 3-6.
Katsiampa, P. (2019). “Volatility co-movement between Bitcoin and Ether”. Finance Research Letters30, 221-227.
Katsiampa, P., Corbet, S., & Lucey, B. (2019). “Volatility spillover effects in leading cryptocurrencies: A BEKK-MGARCH analysis”. Finance Research Letters29, 68-74.
Kim, W., Lee, J., & Kang, K. (2020). “The effects of the introduction of Bitcoin futures on the volatility of Bitcoin returns”. Finance Research Letters, 33, 101204.
Kizys, R., Tzouvanas, P., & Donadelli, M. (2021). “From COVID-19 herd immunity to investor herding in international stock markets: The role of government and regulatory restrictions”. International Review of Financial Analysis, 74, 101663.
Kočenda, E. (2018). “Survey of volatility and spillovers on financial markets”. Prague Economic Papers, 27(3), 293-305.  
Koutmos, D. (2018). “Return and volatility spillovers among cryptocurrencies”. Economics Letters, 173, 122-127.
Kumar, A. S., & Anandarao, S. (2019). “Volatility spillover in crypto-currency markets: Some evidences from GARCH and wavelet analysis”. Physica A: statistical mechanics and its applications, 524, 448-458.
Kumar, A. S., & Padakandla, S. R. (2022). “Testing the safe-haven properties of gold and bitcoin in the backdrop of COVID-19: a wavelet quantile correlation approach”. Finance research letters, 47, 102707.
Le, T. H., Do, H. X., Nguyen, D. K., & Sensoy, A. (2021). “Covid-19 pandemic and tail-dependency networks of financial assets”. Finance research letters, 38, 101800.
Li, H., & Majerowska, E. (2008). “Testing stock market linkages for Poland and Hungary: A multivariate GARCH approach”. Research in International Business and finance, 22(3), 247-266.
Liu, X., An, H., Li, H., Chen, Z., Feng, S., & Wen, S. (2017). “Features of spillover networks in international financial markets: evidence from the G20 countries”. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications, 479, 265-278.
Mollah, S., Quoreshi, A. S., & Zafirov, G. (2016). “Equity market contagion during global financial and Eurozone crises: Evidence from a dynamic correlation analysis”. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money41, 151-167.
Moratis, G. (2021). “Quantifying the spillover effect in the cryptocurrency market”. Finance Research Letters38, 101534.
Mahmoudi, A. (2019). “A COMPARATIVE ANALYSIS OF CRYPTO-CURRENCIES IN THE LIGHT OF JURISPRUDENCE AND LAW”. Law Quarterly49(3), 503-522. (in persian).
Mohammadi Samcholi, A.A. (2021). “Jurisprudence investigation of virtual currency transactions, case study: Bitcoin cryptocurrency”, 8th National Conference on Economics, Management and Accounting. (in persian).
Nouri, M., & Navabpor, A. (2018). “Conceptual Framework Designing of Virtual Currencies Policy in Iranian Economy”. Journal of Public Policy3(4), 51-78.
Naeem, M. A., Qureshi, S., Rehman, M. U., & Balli, F. (2022). “COVID-19 and cryptocurrency market: evidence from quantile connectedness”. Applied Economics, 54(3), 280-306.
Nelson, D. B. (1991). “Conditional heteroskedasticity in asset returns: A new approach”. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 347-370.
Omane-Adjepong, M., & Alagidede, I. P. (2019). “Multiresolution analysis and spillovers of major cryptocurrency markets”. Research in International Business and Finance49, 191-206.
O'Neal, S. (2018). “State-issued digital currencies: the countries which adopted, rejected or researched the concept”. Cointelegraph [online].[cit. 2021-03-24]. Available at: https://cointelegraph. com/news/state-issued-digital-currencies-the-countries-which-adopted-rejected-or-researched-the-concept.
Özdemir, O. (2022). “Cue the volatility spillover in the cryptocurrency markets during the COVID-19 pandemic: evidence from DCC-GARCH and wavelet analysis”. Financial Innovation8(1), 1-38.
Park, S., Jang, K., & Yang, J. S. (2021). “Information flow between bitcoin and other financial assets”. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications566, 125604.
Pegan A. (1984). “Econometric Issues in The Analysis of Regressions with Generated Regressors”, International Economic Review, No. 25, pp:221-247.
Pichl, L., & Kaizoji, T. (2017). “Volatility analysis of bitcoin”. Quantitative Finance and Economics1(4), 474-485.
Polat, O., & Kabakçı Günay, E. (2021). “Cryptocurrency connectedness nexus the COVID-19 pandemic: evidence from time-frequency domains”. Studies in Economics and Finance38(5), 946-963.
Rajabi, A. (2017). “Bitcoin: A New Tool in the Electronic Payment System”. Parliamentary Research Center. (in persian).
Rahimi, Hossein and Behruzieh, Samira (2017). Investigation of investment in digital currencies in Iran. The first national conference on management, economy and resistance economy. (in persian).
Rua, A., & Nunes, L. C. (2009). “International comovement of stock market returns: A wavelet analysis”. Journal of Empirical Finance16(4), 632-639.
Salisu, A. A., & Ogbonna, A. E. (2022). “The return volatility of cryptocurrencies during the COVID-19 pandemic: Assessing the news effect”. Global Finance Journal54, 100641.
Sancheti, V. (2019). “What Is Tether?-Everything You Need To Know About Tether Cryptocurrency”.
Sharif, A., Aloui, C., & Yarovaya, L. (2020). “COVID-19 pandemic, oil prices, stock market, geopolitical risk and policy uncertainty nexus in the US economy: Fresh evidence from the wavelet-based approach”. International review of financial analysis70, 101496.
Shabani, Amir Hossein (2019). Jurisprudence and legal review of Bitcoin. Ph.D. thesis, Mazandaran University. (in persian).
Shokri, N., Sahab Khodamoradi, M., & Hajiloo moghadam, A. H. (2021). “Investigating the effects of financial volatility spillover between digital currencies (application of multivariate GARCH approach) ”. Financial Management Perspective11(35), 143-172. (in persian).
Shokri, N., & Roshanfekr, A. (2023). Investigating the spillover effects of Bitcoin's financial fluctuations on other digital currencies. International Journal of Blockchains and Cryptocurrencies, 4(1), 1-16.
Souri, A. (2012). Econometrics with the application of Eviews8 & Stata12, Tehran. (in persian).
Umar, Z., & Gubareva, M. (2020). “A time–frequency analysis of the impact of the Covid-19 induced panic on the volatility of currency and cryptocurrency markets”. Journal of Behavioral and Experimental Finance28, 100404.
Wang, J. N., Lee, Y. H., Liu, H. C., & Lee, M. C. (2022). “The determinants of positive feedback trading behaviors in Bitcoin markets”. Finance Research Letters45, 102120.
Xu, Q., Zhang, Y., & Zhang, Z. (2021). “Tail-risk spillovers in cryptocurrency markets”. Finance Research Letters38, 101453.
Yarovaya, L., Matkovskyy, R., & Jalan, A. (2021). “The effects of a “black swan” event (COVID-19) on herding behavior in cryptocurrency markets”. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money75, 101321.
Yi, S., Xu, Z., & Wang, G. J. (2018). “Volatility connectedness in the cryptocurrency market: Is Bitcoin a dominant cryptocurrency?”. International Review of Financial Analysis60, 98-114.
Yousaf, I., & Ali, S. (2020). “The COVID-19 outbreak and high frequency information transmission between major cryptocurrencies: Evidence from the VAR-DCC-GARCH approach”. Borsa Istanbul Review, 20, S1-S10.