بررسی اثر نامتقارن قیمت بازار مسکن بر بازار بورس و اوراق بهادار تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس‌ارشد، گروه اقتصاد، دانشکدۀ علوم اجتماعی، اقتصاد و کارآفرینی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 دانشیار، گروه اقتصاد، دانشکدۀ علوم اجتماعی، اقتصاد و کارآفرینی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

بخش مسکن یکی از زیربخش‌های اقتصادی است که سهم عمده‌‌ای در تولید ناخالص داخلی، تشکیل سرمایۀ ثابت ناخالص و اشتغال دارد و به دلیل داشتن ارتباط قوی با سایر بخش‌های مالی، نقش حیاتی در ایجاد پویایی و رونق فعالیت‌های بازار بورس و اوراق بهادار دارد. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت اثر نامتقارن قیمت بازار مسکن بر بازار بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور با جمع‌آوری داده‌های سالانه طی سال‌های 1367 تا 1398 و با بهره‌گیری از الگوی اقتصادسنجی، به تخمین مدل و تفسیر نتایج پرداخته شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در بلندمدت، اگر شاخص قیمت مسکن یک درصد افزایش یابد، شاخص کل بازار سهام به میزان 78/0 درصد کاهش خواهد یافت. همچنین متغیر شاخص قیمت کالاها و خدمات تأثیر مثبت بر شاخص کل بازار سهام دارد؛ به‌طوری که با افزایش یک درصد در شاخص قیمت کالاها و خدمات، شاخص کل بازار سهام به میزان 562/1 درصد افزایش می‌یابد. نرخ ارز غیررسمی و نرخ‌های سود (مورد انتظار) تسهیلات بانکی برای سپرده‌‌های بلندمدت تأثیر مثبت بر شاخص کل بازار سهام دارد؛ به‌طوری که با افزایش یک درصد در این متغیرها، شاخص کل بازار سهام 149/1 درصد افزایش و 801/0 درصد کاهش خواهد یافت. رشد اقتصادی (رشد تولید ناخالص داخلی) تأثیر مثبت و اندکی بر شاخص کل بازار سهام دارد؛ به‌طوری که با افزایش یک درصد در رشد اقتصادی کشور، شاخص کل بازار سهام به میزان 001/0 درصد افزایش می‌یابد. همچنین ضرایب به‌دست‌آمده برای تکانه‌‌های مثبت و منفی قیمت مسکن نشان می‌دهد که هم در بلندمدت و هم در کوتاه‌مدت واکنش شاخص کل بازار سهام به شوک‌های مثبت و منفی شاخص قیمت مسکن نامتقارن است.

کلیدواژه‌ها


منابع فارسی
اصلانی، پروانه؛ اسدالهی، آویده (1394). «ارزیابی اثرگذاری کانال‌های تحریم‌های اقتصادی بر قیمت مسکن ایران». اقتصاد مسکن، 52، 107-134.
پریور، اورانوس؛ حسنی، محبوبه (1396). «ارزیابی پویایی‌های رابطۀ بازار ارز، بازار سهام و بازار مسکن در ایران، با استفاده از یک مدل گارچ چندمتغیره». پژوهشنامۀ اقتصاد و کسب‌وکار، 8(14)، 17-29.
سزاوار، محمدرضا؛ خزائی، علی‌رضا؛ اسلامیان، مجتبی (1398). «بررسی همبستگی شرطی میان بازارهای ارز، طلا، مسکن، سهام و نفت در اقتصاد ایران». فصلنامۀ راهبرد اقتصادی، 8(29)، 37-60.
سلمانی، بهزاد؛ پناهی، حسین؛ آل‌عمران، سید علی (1395). «اثر ثروت یا اثر قیمت-اعتبار؟ (مطالعۀ موردی: ایران)». دانش حسابرسی، 16(64)، 135-152.
سوادگری، شادی (1392). بررسی رابطۀ قیمت مسکن و بازده سهام در بازار بورس و اوراق بهادار، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد تجزیه و تحلیل سیستم‌های اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
حسن‌گودرزی، سپیده؛ آرمان‌مهر، محمدرضا (1397). «تحلیل بازار مسکن و پیش‌بینی قیمت آن تا سال 1405 (مطالعۀ موردی: شهر تهران)». بررسی مسائل اقتصاد ایران (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)، 5(2)، 79-103.
حیدری، حسن؛ سوری، امیررضا (1389). «بررسی رابطۀ سپرده‌های بانکی و قیمت مسکن در ایران». تحقیقات اقتصادی، 92، 65-92.
رعنایی کردشولی، حبیب‌الله؛ عباسی، عباس؛ پشوتنی‌زاده، هومن (1396). «شبیه‌سازی الگوی تأثیرات نوسانات دارایی‌های رقیب سهام بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران و قیمت مسکن با رویکرد پویاشناسی سیستمی». مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، 8(33)، 25-50.
زروکی، شهریار؛ مؤتمنی، مانی (1396). «اثر نامتقارن قیمت نفت بر بازار مسکن در ایران کاربردی از رهیافت ARDL غیرخطی». پژوهشنامۀ اقتصاد کلان، 12(23)، 81-105.
عباسی‌نژاد، حسین؛ یاری، حمید (1388). «تأثیر شوک‌های نفتی بر قیمت مسکن در ایران». پژوهش‌های اقتصادی، 1، 1-21.
قلی‌زاده، علی‌اکبر؛ گلزاریان‌پور، سیاوش؛ شکوری، فریبا (1398). «بررسی اثر قیمت مسکن بر مطالبات غیرجاری در سیستم بانکی ایران». نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 6(3)، 189-214.
قاسمی، محمدرضا؛ اربابیان، شیرین؛ جعفری، الناز (1391). «اندازه‌گیری حباب قیمت مسکن در ایران طی دورۀ زمانی 1370-1390». تحقیقات توسعۀ اقتصادی، 8، 85-104.
کازرونی، علی‌رضا؛ رستمی، نسرین (1386). «اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز بر تولید واقعی و قیمت در ایران (1340-1381)». پژوهشنامۀ اقتصادی، 7(2)، 177-196.
کریمی، محمدشریف؛ قراملکی، حسین؛ حیدریان، مریم (1398). «بررسی اثرات نامتقارن رشد اقتصادی بر قیمت مسکن در ایران، رویکرد ARDL غیرخطی». اقتصاد و مدیریت شهری، 7(28)، 35-53.
محمدزاده، اعظم؛ شهیکی‌تاش، محمدنبی؛ روشن، رضا (1394). «مقایسۀ مدل‌های قیمت‌گذاری دارایی‌های سرمایه‌ای مبتنی بر مصرف (CCAPM) و مبتنی بر مخارج مصرفی مسکن (HCCAPM) در توضیح بازده سهام در ایران». نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 2(3)، 49-72.
References
Abbasi nejad, H. & Yari, H. (2009). “The Impact of Oil Shocks on Housing Price in Iran”. the Economic Research, 9(1), 59-77. [In Persian].
- Aslani, P. & Asadollahi, A. (2015). “Evaluating the Effect of Economic Sanctions Channels on Iran's Housing Prices”. Housing Economics Quarterly, 52, 107-134. [In Persian].
Bahmani oskooee, M. & Ghodsi, S. H. (2018). “Asymmetric Causality between the U.S. Housing Market and its Stock Market: Evidence from State Level Data”. The Journal of Economic Asymmetries, 18, 1-8.
Bank of International Settlements. (2003). 73rd Annual Report, Basel
Chen, J.; Guo, F. & Wu, Y. (2011). “One decade of urban housing reform in China: Urban housing price dynamics and the role of migration and urbanization, 1995-2005”. Habitat International, 35(1), 1-8.
Cohen, J. P.; Ioannides, Y. M. & Thanapisitikul, W. W. (2016). “Spatial Effects and House Price Dynamics in the USA”. Journal of Housing Economics, 31, 1-13.
Eichholtz, P. & Hartzell, D. (1996). “Property Shares, Appraisals and the Stock Market: An International Perspective”. Journal of Real Estate Finance and Economics, 12, 163-178.
Fu, Y. & Ng, L. (1997). Fundamental News and Price Adjustment in the Real Estate and Stock Markets: Evidence From the Hong Kong Market, Working Paper, Department of Economics and Finance, City University of Hong Kong.
Ghasemi, M.; Arbabian, Sh. & Jafari, E. (2014). “Measuring the Housing Price Bubble in Iran during the Time Period of 1370-1390”. Economic Development Research, 6(18), 1-21. [In Persian].
Gholizade, A. A.; Golzarianpoor, S. & Shakoori, F. (2019). “Investigating the Effect of Housing Prices on Non-current Claims in Iran's Banking System”. Applied Theories of Economics, 6(3), 189-214. [In Persian].
HasanGoodarzi, S. & Armanmehr, M. (2019). “Market analysis and forecasting of housing prices in Tehran”. Iranian Economic Issues, 5(2), 79-103. [In Persian].
Heydari, H. & Soori, A. R. (2010). “Analyzing the Relation between Bank Deposit Rates and House Prices in Iran”. Journal of Economic Research, 45(3). [In Persian].
Jud, D. & Winkler, D. (2002). “The Dynamics of Metropolitan Housing Prices”. Real Estate Research, 23, 29-45.
Kakes, S. & End, V. D. (2004). “Do Stock Prices Affect House Prices? Evidence for the Netherlands”. Applied Economics Letters, 11, 741-744.
Kamal, E. M.; Hassan, H. & Osmadi, A. (2016). “Factors Influencing the Housing Price: Developers’ Perspective”. World Academy of Science, Engineering and Technology, International Journal of Social, Behavioral, Educational, Economic, Business and Industrial Engineering, 10(5), 1647-1653.
Kapopoulos, P. & Siokis, F. (2005). “Stock and Real Estate Prices in Greece: Wealth versus Credit Price Effect”. Applied Economics Letters, 12, 125-128.
Karimi, M. Sh.; Gharamaleki, H. & Heydarian, M. (2019). “Investigating the asymmetric effects of economic growth on housing prices in Iran; Nonlinear ARDL approach”. Journal of Urban Economics and Management, 7(28), 41-60. [In Persian].
Kazerooni, A. & Rostami, N. (2007). “The Non-Symmetric Effects of Exchange Rate Fluctuations on the Real Output and Price in Iran (1961-2002)”. Economics Research, 7(25), 177-196. [In Persian].
Lean, H. H. (2012). “Wealth Effect OR Credit-Price Effect? Evidence from Malaysia”. Procedia Economics and Finance, 1, 259-268.
Li, Y. (2015). “The Asymmetric House Price Dynamics: Evidence from the California Market”. Regional Science and Urban Economics, 52, 1-12.
Mohammadzadeh, A.; Shahikitash, M. & Roshan, R. (2015). “Comparison of Consumption Based Capital Asset Pricing (CCAPM) and Housing CCAPM (HCCAPM) Model in Explaining Stock Returns in Iran”. Quarterly Journal of Applied Theories of Economics, 2(3), 49-72. [In Persian].
Parivar, O. & hassani, M. (2017). “Evaluation of the Dynamic Relationship between Foreign Exchange Market, Stock Market and the Housing Market in Iran Using a Multivariate GARCH Model”. Journal of Economics & Business Research, 8(14), 17-29. [In Persian].
Quan, C. D.; Titman, S. (1999). “Do Real Estate Prices and Stock Prices Move Together? An International Analysis”. Real Estate Economics, 27, 183-207.
Ranaei kordsholi, H.; Abbasi, A. & Pashootanizadeh, H. (2017). “Simulate the Model of the Effects of Alternative Assets Volatility on Overall Index of Tehran Stock Exchange and Housing Prices with Using System Dynamics”. Financial Engineering and Portfolio Management, 8(33), 25-50. [In Persian].
Salmani, B.; Panahi, H. & Al-e-Emran, A. (2016). “Wealth Effect or Price-credit Effect? (Case Study of Iran)”. Audit Knowledge, 16(64), 135-152. [In Persian].
Sezavar, M. R.; Khazaei, A. & Eslamian, M. (2019). “Conditional correlation between foreign exchange markets, gold, housing, stock and oil in the Iranian economy”. Economic Strategy, 8(29), 37-60. [In Persian].
Sim, S. H. & Chang, B. K. (2006) “Stock and Real Estate Markets in Korea: Wealth or Credit-Price Effect”. Journal of Economic Research, 11, 99-122.
Sodagari, Sh. (2013). Investigating the Relationship between Housing Prices and Stock Returns in the Stock Market, Master's thesis, Islamic Azad University Central Tehran branch. [In Persian].
Su, C. W.; Chang, H. L. & Jiang, C. (2013). “Does Wealth OR Credit Effect Exist in China?” Romanian Journal of Economic Forecasting, 3, 104-114.
Wang, Y. & Jiang, Y. (2016). “An Empirical Analysis of Factors Affecting the Housing Price in Shanghal”. Asian Journal of Economic Modelling, 4(2), PP.104-111.
Zaroki, Sh. & Motameni, M. (2017). “Asymmetric Effect f Oil Price on Residential Market in Iran: Application of NARDL Method”. Macroeconomics Research Letter, 12(23), 81-105. [In Persian].
https://www.cbi.ir
https://www.amar.org.ir